Özgürce PAYLAŞIM: Arjantin Cumhuriyeti

2.9.15

Arjantin Cumhuriyeti

ARJANTİN CUMHURİYETİ ve BAŞKENTİ BUENOS AİRES

İspanyolca orijinal ismi Republica Argentina olan Arjantin Cumhuriyeti, Güney Yarımkürede ve Güney Amerika’nın güney uç bölümünde yer alır.

Güney 34’36” enlemi ve Batı 58’27” boylamında bulunan devletin yüz ölçümü 2.791.810 Km2. (Türkiye’nin 3.5 katı bir alan), Nüfusu ise 2013 verilerine göre 41.5 Milyondur.

Batısında boydan boya Pasifik Okyanusu ile ülkeyi ayıran Şili, Doğusunda Atlas Okyanusu ile Uruguay ve Brezilya , Kuzeyinde ise Paraguay ve Bolivya ile sınır komşusudur.

Kristof Kolomb’un 1492 yılında yaptığı keşif seferinde Orta Amerika’ya ayak basmasından sonra, Avrupalı kolonociler hızla bu bölgelere gelmeye başlar.

Kolomb’un seferlerinde gerekli masrafları İspanya Krallığı karşıladığından dolayı, Orta ve Güney Amerika’ya ilk gelen kolonocilerde İspanyollar olmuştur.

Orta ve Güney Amerika’da İspanyol dili ve kültürünün bu güne kadar hala geçerli olmasının esas nedenide budur.

İspanyollar 1536 yılında bölgeye gelince ilk koloniyi şimdiki Buenos Aires’in bulunduğu bölgede kurmuş iselerde, kente yerleşim ancak 18. asır ortalarında gerçekleşmiş ve bir müddet “Peru Genel Valiliği”ne bağlı kaldıktan sonra 1776 yılında bölgede “La Plata Genel Valiliği” kurulmuş ve Buenos Aires kentide valiliğin başkenti olmuştur.

Arjantin ismi ise gümüş anlamına gelen “Argentum” kelimesinden gelmektedir.

Günümüzde İspanyol ve İtalyan kökenli nüfusun çoğunlukta olduğu ülke, 1812 yılına kadar İspanya Krallığına bağlı valilik unvanı altında koloni olarak varlığını sürdürmüş, anılan yılın ortalarına doğru, bağımsızlık hareketinin baş lideri ve kahramanı, aynı zamanda komşu Şili’ninde bağımsızlığında rol oynamış olan General Jose de San Martin liderliğinde bağımsızlığını kazanmıştır.

Herne kadar bağımsızlığını kazanmış olsada, resmen devlet olarak ilanı 1816 yılında gerçekleşmiştir.

Kuruluşundan 1990 yılına kadar 46 liderin Devlet Başkanlığı yaptığı Arjantin’de çok ilginçtir, sadece 2 Devlet Başkanı seçimle koltuğunu kaybetmiş ve yeni başkana devretmiş, geri kalan tüm başkanlar ya askeri darbelerle yada asker destekli sivil darbelerle görevini bırakmıştır.

İkinci Dünya Savaşına kadar tarafsızlığını sürdüren, gerek komşuları ve gerekse ABD ve Avrupa ülkeleri ile iyi ilişkiler içinde bulunan Arjantin’in 2. Dünya savaşının ortalarına doğru gizlice Hitleri desteklediği anlaşılmış, başta ABD olmak üzere tüm müttefik devletleri ile arası açılmış, Pan-Amerikan Konseyinden de atılmıştır. Ancak 1945 de Hitler’in yenileceğine kanaat getirince resmen müttefikler tarafına geçtiğini ilan etmiş, savaş sonunda da ilişkiler yine normal duruma geçmiş ve ABD ninde desteği ile, yeni kurulan B.M. üyesi olmuştur.

Hernekadar Arjantin, 2.Dünya Savaşında tarafsız olduğunu savunmuş olsada, savaş sonrası birçok nazi subayının ülkeye kaçtığı ve bunların uçsuz bucaksız ormanların içindeki ücra köşelerde önceden yapılan gizli korunaklarda saklandığı ortaya çıkmış ve iktidar ağır eleştirilere maruz kalmıştır.

Savaş sonrası sert ve halkçı tutumlarıyle öne çıkan “Albay Juan Domingo Peron” General’liğe terfi etmiş ve başarılı propaganda çalışmaları neticesinde 1946 seçimlerinde devlet başkanı seçilmiş ve ilk işi yetkilerini çoğaltarak, eşi “Eva Duvarte de Peron” unda desteği ile işçi yanlısı ve sermaye ile askere karşı tutumunu güçlendirmiş ve iktidarını sürdürmeyi başarmış isede, askere ve sermaye ye karşı tutumu yüzünden 1955 yılında yapılan bir askeri darbeyle, iktidarına son verilmiş ve sürgün hayatı başlamıştır.

Sürgünde iken ülkedeki taraftarların yardımıyle iktidarları devamlı izlemiş ve uygun zamanı görünce 1073 yılında tekrar ülkesine dönmüş ve ilk seçimde başkan seçilmiş, ancak bir yıl sonra yaşama veda etmesinin ardından iktidarı devralan üçüncü eşi 3 yıl kadar iktidarda kalmış, ülkenin birlik beraberliğini sağlıyamadığı gerekçesiyle oda 1976 sonlarında iktidardan düşürülmüştür.

Bu tarihten sonra askeri cuntayla idare edilen Arjantin, zamanın en büyük hatasını yapmış, General Galtier, İngilizlere ait olan ama kendi kıyı şeridine çok yakın olan “Falkland Adaları” nı 1982 yılında işgal etmiş, bu yüzden İngiltere ile çıkan savaşta savaşı kaybederek, adalar tekrar İngiltere hakimiyetine geçmiş isede, ülkenin gerek savaş ve gerekse dış baskı ve ambargolar yüzünden ekonomisi büyük sarsıntıya uğramış, 1983 yılında bir çıkış yolu bulamayan askeri cunta seçime giderek ülke idaresini sevilerle terk etmiştir.

Ancak askeri cuntanın hataları bununlada kalmamış, Eva Peron’un iktidardan indirilmesinden sonra ülkede Peron yanlısı ve sesi yükselen ne kadar sol görünümle taraftar varsa onları yakalamak için resmen insan avına girişmiş, çoğunluğunu gözaltına alarak tutuklattırmıştır. Tutuklu ve gözaltında bulunan bu gruptan, cezaevlerinde tutulanlar dışında 30 bine yakın olduğu öğrenilen insan kaybolmuş, akibetleri hakkında bilgi alınamamıştır.

Bu faşizan davranışınıda aynı Türkiye gibi, ülkede dini değerleri korumak ve kominizmi engellemek için yaptıklarını söyliyerek savunmuşlardır.

Bu sert ve katı askeri cunta zamanında iki kişinin dahi yan yana gelmesi yasaklanmış, yasaklara uymayanlar anında içeri atılmış isede, cesur ve yürekli kayıp yakını anneler, kardeşler, ablalar bir araya gelmişler, başlarında beyaz örtülerle hükümet binası önünde bulunan “Plaza del Mayo” (Mayıs Meydanı)nda tüm baskılara rağmen oturma eylemini başlatmışlar ve eylemleri sayıları gittikçe çoğalarak askeri cuntanın gitmesine kadar devam etmiştir.

Sivil yönetim zamanında herne kadar akibeti belli olmayan 30 bin kişinin tamamının öldürülerek yok edildiği öğrenilmiş isede doğru dürüst ne tutuklanan olmuş nede dava açılan, bir iki göstermelik mahkemelerden başka.

Nede olsa ölenler, onlara göre sosyalistti, koministti ve ülkeye zararlı oldukları gibi Hıristiyan dini değerlerinide yok sayıyorlardı, bu aptalca felsefe, görüş, düşünce aynı Türkiye’dede olduğu gibi, 1983 den sonra yeni gelen sivil iktidarlarcada desteklenmiş ve okadar kişi kim vurduya gitmiştir.

Vahşi kapitalizmin önlenemez vahşiliği bu ülkede de diğer ülkelerde olduğu gibi kendisini göstermiş ve kanıtlanmıştır.

2014 YILI VERİLERİNE GÖRE ARJANTİN:

Başkenti : Buenos Aires 13 milyon nüfuslu tahminen.

Nüfus tahmini : 42.134 Milyon.

Yönetim Biçimi : Federal Cumhuriyet

Cumhur Başkanı : Cristina Fernandez de Krichner