30 Ağustos Zafer Bayramı

ZAFERLE SONUÇLANAN BAŞKOMUTANLIK MEYDAN MUHAREBESİ

26.Ağustos.1922 Günü başlayıp 30.Ağustos.1922 günü zaferle sonuçlanan, Afyonkarahisar’ın Dumlupınar mevkiinde, Yunanistan ordusuna karşı başlatılan Büyük Taarruz yada Başkomutanlık Meydan Muharebesi zaferinin yıl dönümü ve bayramı kutlanır bu gün.

İlk defa 30.Ağustos.1923 günü kutlanan zafer günü, daha sonraları 1935.Mayıs ayında alınan bir kararla 30.Ağustos günü, 1 gün Resmi Tatil olmak üzere Zafer Bayramı olarak kabul edilmiştir.

Her yıl Harp Okulları ile Astsubay Meslek Yüksek Okulları mezunlarını bu tarihte verdiği gibi TSK’ndeki subay ve astsubayların terfileri, rütbe değişiklikleri de bu tarihte geçerlilik kazanır. Zafer Bayramı bir nevi Türk Ordusu’na has bir bayram olarak görünsede, halk coşkulu bir şekilde kutlamalara katılır, ülkenin düşman işgalinden kurtulmasında emeği geçen şehit ve gazilerimiz ile Atatürk’e, silah arkadaşlarına  ve askerlere şükranlarını sunar.

26.Ağustos Tarihinin diğer bir önemide, 26.Ağustos.1071 tarihinde, Büyük Selçuklu Hükümdarı Alpaslan ile IV. Bizans İmparatoru Romen Diyojen arasında yapılan ve Türklerin zaferiyle sonuçlanan Malazgirt Meydan Muharebesi’dir.

Bu zaferden sonra Anadolu’nun kapısı Türk’lere karşı açılmış ve grup grup Türk Kavimleri Anadolu’ya geçmeye başlamıştır.

BÜYÜK TAARRUZ ve ÖNCESİ

1 nci Dünya Savaşı’nı İtilaf Devletlerine karşı yenilgiyle kapatan Osmanlı ve Mütefikleri’nin teslim olmaktan ve İtilaf Devletleri’nin isteklerini yerine getirmekten başka çareleri kalmaz.

Limni Adası’nın Mondros Limanı’nda demirli Agamemnon Zırhlısı’nda 30.Ekim.1918 günü yapılan zorunlu ateşkesin kabulü (Mondros Mütarekesi) ardından, henüz Sevr Antlaşması ortaya çıkmadan, Yunanistan’ın İzmir’i işgaline izin verilmiş, Britanya Hükümeti’de İstanbul’u işgale hazırlanmaktadır.

Daha sonraları ise 22.Nisan.1920 tarihinde başlayan ve uzun tartışmalar sonucunda 10.Ağustos.1920 günü imzalanan Sevr Antlaşmasıyla Anadolu tamamen parçalanmış ve haritada da görüldüğü gibi Türk’lere Ankara-Eskişehir-Bursa üzerindeki çizgiden Karadeniz’e kadar olan bölge bırakılmıştır.

Ancak daha Sevr imzalanmadan, İngilizlerin desteği ve teşvikiyle Yunan Ordusunun Anadolu içlerine doğru ilerlemesi istenmiş ve bunun üzerine bunu fırsat bilen Yunanistan hızla işgale başlamış ve Balıkesir, Bursa, Uşak’a kadar olan bölge ile Trakya  kısa zaman içinde işgal edilmiştir.

Diğer taraftan Marmara ve boğazlar silahsız bölge olarak bırakılmış, güneyde İtalya ve Fransa, doğuda ise Ermeniler işgale başlamıştır.

İşte 30.Ağustos.1922 günü kazanılan zafer ve bunun öncesi yine Yunan Ordularına karşı 23.Ağustos-12.Eylül.1921 tarihlerinde yapılan ve taktik bir savaş ile kazanılan Sakarya Meydan Muharebesi, Anadolu’nun kurtarılmasında birer mihenk taşı olmuştur.

TAARRUZUN BAŞLAMASI 

Sakarya Muharebesinden önce Ankara’yı işgal edip, Yeni Meclisi feshetmeyi planlayan İngiliz destekli Yunanlılar, Ankara’ya 50 km. kadar yaklaştıktan sonra durdurulmuş ve mükemmel bir taktikle Yunan Ordusu geniş araziye yaydırılarak yapılan Sakarya Meydan Muharebesinde yenilgiye uğratılmış, geri çekilen ordu, tutunabileceği yer olarak Afyon’un doğusunu seçmiş ve Dumlupınar-Kocatepe meviinde savunma hattına yerleşmiştir.

Bu savaşla birlikte, savunma stratejisi yerine taarruz stratejisini benimseyen Mustafa Kemal ve kurmayları büyük taarruzun planlarını hazırlamaya gizlilik içinde başlamış ve gerek kuzeydeki ve gerekse güneydeki birlikler özellikle gece harekatıyle gizlice Afyon’a getirilmiş, İstanbul’dan kaçırılan cephaneler depolara yerleştirilmiş, itilaf devletlerinden arta kalan tahrip edilmiş toplar çalışır duruma getirilmiş, eldeki ekonomik güçten azami şekilde yararlanarak yeni silahlar alınmış, böylece 1922 Ağustos ayına kadar  kadar tüm hazırlıklar tamamlanmıştır.

Nihayet Gazi Mustafa Kemal’in Başkomutanlığını yaptığı ve bizzat savaş mahallinde bulunarak kumanda ettiği Büyük Taarruz’un 26.Ağustos.1922 günü yapılmasına karar verilir ve Dumlupınar ile Kocatepe mevkilerinde savunma hattı kurmuş bulunan Yunan Ordusu üzerine ani bir baskınla hücum edilir, bir iki saat içinde tüm mevziler ele geçirilir, şaşıran ve telaşa düşen Yunan Ordusu kaçış yolları ararkan, etrafı kuşatılan karargah ele geçer, içlerinde Yunan Ordusu Başkomutanı Trikopis olmak üzere birçok subay ve er esir alınır, geri kalanlar ise kaçmayı başarırlar ve İzmir yönüne doğru geri çekilmeye başlar.

Mustafa Kemal’in verdiği o meşhur “Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir ileri” emirleri doğrultusunda, geri çekilen Yunan askerlerini, toparlanmasına fırsat vermeden takibe başlanır ve 9.Eylül.1922 günü İzmir geri alınır, Yunan askerleride gemilerle ülkeyi terk ederler.

Başta İngiltere olmak üzere tüm İtilaf devletlerinin, Ankara’yı teslim alarak, yeni meclisi kapatacağına inandıkları ve bu yüzden her türlü desteği verdikleri Yunanistan Ordularının hezimete uğrayarak ülkeyi terk etmesi üzerine, Türkiye üzerindeki emellerine ulaşamıyacaklarını anlayan İtilaf Devletleri, henüz tam işgal edemedikleri yerleride, kimi kendi isteğiyle kimide ufak birkaç çatışma sonucu terk etmişler ve böylece Osmanlının yıkılarak yerine Mustafa Kemal liderliğinde yeni bir devletin kurulacağını, gayri resmi de olsa kabul etmişlerdir.

Bundan sonraki adım 24.Temmuz.1923 tarihinde TBMM Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında, İsviçre’nin Lozan Kentinde imzalanan ve bu günkü sınırlarımızı belirleyen (Hatay sonradan katılmıştır) Lozan Barış Antlaşması ile 29.Ekim.1923 tarihinde kurulan ve tarihte yerini alacak olan yeni Türkiye Cumhuriyeti Devleti’dir.

ETİKETLER : MONDROS MÜTAREKESİ - SEVR ANTLAŞMASI - LOZAN ANTLAŞMASI - İTİLAF DEVLETLERİ - İZMİR'in KURTULUŞU - SAKARYA MUHAREBESİ - TRİKOPİS - LİMNİ ADASI - AGAMEMNON ZIRHLISI - MALAZGİRT MUHAREBESİ - ALPASLAN - ROMEN DİYOJEN - BİZANS 

Tweetle

Bizi Takip Edin