Özgürce PAYLAŞIM: Nepal Federal Cumhuriyeti

6.10.13

Nepal Federal Cumhuriyeti

ASYA’nın EGZOTİK ÜLKELERİNDEN NEPAL CUMHURİYETİ

Orta Asya, Çin ile Hindistan arasında yer alan, dünyanın en yüksek dağı Everest’i, ormanları, mabetleri, maymunları ve yeşillikleri ile Nepal, denizlere kıyısı olmayan bir kara ülkesidir.

Başkenti, aynı zamanda ülkenin en büyük ili Katmandu olan Nepal’in yüz ölçümü 147.000 km2, nüfusu ise yaklaşık olarak 29 milyondur.

Kuzeyinde 8848 m.lik Everest tepesiyle meşhur Himalayalar, güneyinde ise yeşilliğin simgesi Terrai Ormanlık bölgesi yer alır.

Federal Demokratik Nepal Cumhuriyeti’nin kuruluş tarihi olan 28.Mayıs.2008 tarihine kadar Monarşik bir devlet olan Nepal Kralları, ülkeyi dünyanın tek Hindu Krallığı olarak tanıtmışlardır.

Kişi başına yıllık milli gelirin, dünya standartlarına göre çok düşük olduğu ülkede bu rakam 1675 $ dır (Türkiye’de 10 000 $) ve dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alır.

Halkın %80 i Hindistan’ın değişik bölgelerinden gelip yerleşen Raçputana, Gurkal, Bhutia ve Nevar’lardan meydana gelmiştir.

Çok sayıda Etnik grupların yaşadığı ülkede devletin resmi dilleri Nepalce, Sanskrit çe ve Moğolcadır.

TARİHÇESİ

Nepal’in geçmişi MS. 4. yüzyıla kadar uzanır ve küçük prensliklerin kurulmasıyle başlar.

1769 Yılına kadar her prenslik kendi topraklarının hakimidir, yani küçük birer devletçik şeklinde yaşamını sürdürmektedir.

Anılan yıl içerisinde prensliklerden bir tanesi olan Gürkalar prensliği lideri Gürka Şahı Pritvi Narayan, tüm Nepl topraklarını denetimi altına almayı başarır ve ülkenin tek lideri olur.

Gürkalar zamanında Nepal, tarihinin altın çağını yaşar. Şah Narayan öldükten sonra yerine geçen çocukları ülkeyi dahada zenginleştirirler ve topraklarını batıda Sutley Nehrine, güneyde Ganj Ovasına, kuzeyde ise Tibet’e kadar genişletirler.

Ancak bu altın çağ devri ne yazıkki İngiliz’lerin tepkisini çeker ve İngiliz saldırıları başlar. 1814 Yılında başlayan ve iki yıl süren savaşlarda Gürkalar mağlup olur ve iktidardan düşer.

Bu tarihten sonra ülke soylu ailelerin mücadele alanı durumuna geçer ve 1846 yılında Rana ailesi hakimiyeti eline geçirerek ülkeyi 1951 yılına kadar idare eder.

Bu tarihte ülke idaresini eline geçiren aynı aileden Kral Tribhubana, yönetimde değişikliğe gider ve meşruti monarşi ilan ederek, yetkilerinin bir bölümünü kurulacak hükümete devreder.

Böylece ilerde kurulacak Cumhuriyetin ilk adımları atılmış olur.

Daha sonraları sık sık kralların değişmesi ve tutarsız politikalar yüzünden, her ne kadar parlementer sisteme geçilmiş isede istikrarsızlık, ülkeyi kaosa sürükledi ve bu arada 1996 yılında Maocu partilerden birinin lideri olan Prachanda, Halk Cumhuriyeti kurmak için isyan eder ve ülkenin bir çok şehrini ele geçirerek geçici Halk Cumhuriyetini kurdu.

Krallık ve ülke böyle karmaşa içinde iken, 2001.Haziran ayında sebebi hala bilinmeyen bir nedenle, Kraliyet ailesinden Prens Dipendra kendi yakını olan başta Kral Birendra ve Kraliçe Aishwarya olmak üzere 11 kişiyi öldürdü, sonrada intihar etti.

Kralın ölümüyle Birendra’nın kardeşi Gyanendra saltanatı devraldı ve bir çok başarısız seçim ve hükümetler sonunda, 28.Mayıs.2008 günü ilan edilen geçici anayasa ile Krallık ve monarşi sona ermiş ve “Federal Demokratik Nepal Cumhuriyeti” kurulmuştur.

İNANÇ

Nepal’de çoğunluk inanç şekli Hinduizm %81 ile ilk sırada yerini alır. Bunun arkasından %9 ile Budizm, %4.4 ile İslam, %3 ile Mundhum, %1.4 ile Hristiyan ve %1 ile diğer inanışlar gelir.

BAYRAK

Nepal bayrağı dünyada ender bulunan bir bayrak çeşididir ve alışıla gelmiş kare yada dikdörtgen şeklinde olmayan bayrak, iki üçgenin üst üste gelmesiyle oluşmuştur.

Bayraktaki Kırmızı renk zafer, savaş, yada Nepal ulusal çiçeği Orman gülü anlamındadır, Mavi kenarlık barış, Güneş savaşcı, saldırganlık, Kavisli ay ise huzurlu ve sakin bir doğa anlamına gelir.

İDARİ YAPI

Nepal idari yapısında 13 il ve 75 ilçe mevcuttur, nüfusu 100 binin üzerinde olan belli başlı iller sırasıyla :

Katmandu 975.453 En büyük şehri ve başkenti.

Pokhara 255.465

Patan(Lalitpur) 220.802

Biratnagar 201.125

Bharatpur 143.836

Birgani 135.904

Butwal 118.462

Dharan 116.181

Bhim Data 104.599

Dhangadhi 101.970

Başkent ve en büyük	Katmandu 27°42′K 85°19′D
Resmî dil(ler)	Nepali ve Sanskritçe
Yönetim biçimi	Cumhuriyet
- Cumhurbaşkanı	Ram Baran Yadav
- Başbakan	Seçimlere kadar makam boşta
- Geçici Seçim Hükümeti Başkanı	Khil Raj Regmi
Yüzölçümü
- Su (%)	2.8
Nüfus
- Temmuz 2005 tahmini	27,133,000 (42)
- 2002 sayımı	23,151,423
GSYİH (SAGP)	2005
- Toplam	$42.17 milyar (81)
- Kişi başına	1,675$ (152)
İGE	0.526 (orta) (2003)
Para birimi	Nepal rupisi (`NPR`)
Zaman dilimi	NPT (UTC+5:45)
- Yaz	belirtilmemiş(UTC+5:45)
Internet TLD	.np
Telefon kodu	977